Kindcentrum O3
Kindcentrum O3
Kindcentrum O3
Brede school als huiskamer voor de Rivierenbuurt
De Haagse Rivierenbuurt: een eiland in de stad
Midden in Den Haag ligt de Rivierenbuurt, een arbeiderswijk uit de eerste helft van de twintigste eeuw. Een buurt met karakteristieke architectuur en een gunstige ligging, naast het Centraal Station, het winkel- en uitgangsgebied rond het Spui en het Stadhuis. Maar ook omgeven door verkeersaders en sporen, als een geïsoleerd eiland in de stad. Een buurt die in 2007 vanwege het eenzijdige woningaanbod en de sociale problematiek werd aangemerkt als Vogelaarwijk; dit vormde het startschot voor een grootschalige transformatie, met nieuwbouw en renovatie van woningen, hergebruik van bestaande gebouwen en meer ruimte voor groen.
Transformatie van wijk én school
Het is in deze context dat Kindcentrum O3 is opgezet. Initiatiefnemer was een enthousiaste, ambitieuze directeur, die een laag aangeschreven basisschool wilde transformeren naar een kwalitatieve en uitdagende leeromgeving: een sociaal gemengde brede school waar kinderen kunnen leren, spelen, sporten en zich ontwikkelen, waar hun ouders terecht kunnen voor ondersteuning, en waar alle generaties zich thuis voelen. Dit viel samen met de ambities van de gemeente en woningbouwcorporatie Haag Wonen, drijvende krachten achter de transformatie van de Rivierenbuurt. Zo ontstond er een school die meer dan alleen school is, maar een huiskamer voor de wijk.
Het kindcentrum binnen de Rivierenbuurt
Kindcentrum O3 ligt centraal in de Rivierenbuurt, aan het nieuwe Deltaplantsoen; het plantsoen dient ook als speelplein, waardoor er verbindingen ontstaan tussen school, plein en wijk. Het ontwerp van atelier PRO voegt zich daarbij naar de sfeer en schaal van de buurt. Het schoolgebouw past elegant binnen de context en voltooit de pleinwand rond het plantsoen, vooral door de getrapte bouwmassa, robuuste uitstraling en terugspringende entree; de gelede opbouw van de gevel, de raamritmes, warme materialen en nauwkeurige detaillering verwijzen naar de vooroorlogse architectuur. Naast de ramen zijn gekleurde luiken aangebracht, een subtiel feestelijk accent dat duidelijk maakt dat het hier om een gebouw voor kinderen gaat. Op het speelplein staat ook een door atelier PRO ontworpen ‘Haags Hopje’, een paviljoen waar speelgoed wordt uitgeleend aan kinderen uit de buurt.
Een écht brede school
In Kindcentrum O3 zijn verschillende voorzieningen geconcentreerd: naast een basisschool ook een KDV, peuterspeelzaal, BSO, welzijnsorganisaties, huisartsenpost, sportverenigingen en wijkorganisaties. De voorzieningen zijn divers en gericht op de omgeving, met veel aandacht voor beweging en sociaal contact. Iedereen kan hier sporten en gebruik maken van de bibliotheek, het atelier en het muzieklokaal van de school; ouderen komen hier samen om te koken en te eten, ouders kunnen er cursussen volgen, buurtbewoners lopen binnen met vragen of gewoon voor een praatje. Het gebouw en haar ruimtes zijn multifunctioneel, en zowel letterlijk als figuurlijk transparant naar de wijk. Kindcentrum O3 is daarmee een écht brede school.
Ruimte voor kinderen, ouders en buurtbewoners
Programmatisch zit Kindcentrum O3 helder in elkaar. Wie het gebouw inloopt, komt meteen binnen in de huiskamer van de wijk: een grote centrale ruimte met een vergadertafel, zitplekken, de bibliotheek en een infopunt van welzijnsorganisatie Wijkz. Ook bevindt zich hier een tribunetrap met een hoge vide, waardoor deze ruimte ook als theaterzaal of aula gebruikt kan worden. De centrale ruimte kan worden geschakeld met een speellokaal, en ook met de restaurantruimte en keuken.
De school heeft op de begane grond een entree en een cluster klaslokalen met leerpleinen voor de jongste leerlingen; hier is ook de voorschoolse opvang aan de tuin. Op de eerste verdieping zijn lokalen met leerpleinen voor de middenbouw, evenals de BSO en sportzaal. De tweede verdieping is voor de bovenbouw met klaslokalen, leerpleinen, mediatheek, muzieklokaal en atelier. Tenslotte is er op de derde verdieping ruimte voor kantoren en voor het wijkcentrum met de huisartsenpost. Alle organisatie maken gebruik van dezelfde personeelskamer, en kunnen op het naastgelegen dakterras ontspannen met uitzicht op de skyline.
De vide boven de tribunetrap loopt tot het dak en deelt het gebouw letterlijk in tweeën. Aan een kant liggen de gemeenschappelijke voorzieningen, die openbaar toegankelijk zijn, aan de andere kant de school, die meer beslotenheid vraagt en buiten schooltijd gezoneerd kan worden afgesloten.
De samenwerking maakt het project
Kindcentrum O3 ging om meer dan alleen het ontwerpen van een brede school, het ging om het creëren van een ‘leefomgeving’ in de breedste zin van het woord; om het verbeteren van de kwaliteit van het plein, de wijk, de leefbaarheid van de Rivierenbuurt. Voor het project werkte atelier PRO samen met de schoolleiding, wijkorganisaties, de gemeente en Haag Wonen. Het project is zo succesvol gebleken dat de school momenteel, met een blik op de toekomst, op het punt staat uit te breiden - opnieuw in samenwerking met atelier PRO.
