Vensterschool
Vensterschool
Vensterschool
De eerste brede school in Nederland
Een experimenteel schooltype
Het fenomeen ‘Vensterschool’ is een experimenteel schooltype dat behalve in onderwijs ook voorziet in opvoedingsondersteuning en buitenschoolse opvang in de vorm van een zogeheten ‘verlengde schooldag’. Een bestaand zwembad en een bestaande sporthal zijn geïntegreerd in nieuwbouw die tevens onderdak biedt aan een basisschool (16 klassen), een peuterspeelzaal, een kinderdagverblijf, de buitenschoolse opvang, de openbare bibliotheek, buurthuis en thuiszorg/GGD.
Het proces als katalysator
Je raakt toch een beetje je eigen gezicht kwijt, althans dat was de natuurlijke angst van alle deelnemers aan het proces. De kunst was dan ook om duidelijk te maken dat het experiment pas slaagt als iedereen inziet dat er juist kansen liggen om door het samen delen een meerwaarde te ontwikkelen. Het duurde even voordat die mogelijkheden onderkend werden maar het uiteindelijke plan werd breed gedragen.
Sfeer - integratie en identiteit
De integratie van verschillende functies in één complex, hoe paradoxaal ook, stelt juist hoge eisen aan de eigen identiteit. In het gebouw staan losse volumes met specifieke functies, die steeds in verbinding staan met de gemeenschappelijke ruimte: het Vensterplein. Dit is overdekt, semi-openbaar en kan in wisselende mate bij de diverse functies worden betrokken.
Ontwerp - straat en plein
Vanaf de entree loopt een binnenstraat tussen sporthal en zwembad door langs de bibliotheek naar het Vensterplein. Het plein is het hart van het complex en maakt van de verschillende volumes één gebouw; hiervandaan zijn alle functieclusters te bereiken. Leerlingen lopen van de school naar de bibliotheek en naar de gymzaal. Ouders drinken hier 's morgens koffie, blijven nog even hangen, gaan naar het consultatiebureau of de bibliotheek. Ouderen ontmoeten elkaar in het buurthuis. Na schooltijd wordt deze ruimte gebruikt door ouders en kinderen, sporters en internetters. Zo is het complex als een klein dorp, met straten, een plein en ‘huizen’.
Zichtbaarheid en toegankelijkheid
Buiten fungeert een hoog glazen scherm als billboard, waarop de verschillende functies zich presenteren. De functies die in feite achter het zwembad en de sporthal zijn gesitueerd, krijgen zo ook aan deze straat een entree en een gevel met uitstraling. Aan de fietsroute door het groengebied en tussen het buurthuis en de school ligt het traditionele schoolplein. Ook hier is een entree van het Vensterplein. Op deze manier is de Vensterschool stedenbouwkundig [goed] ingepast.
Ecologische uitgangspunten
Er zijn duurzame materialen toegepast en deze materialen zijn zo optimaal mogelijk benut. Waar mogelijk hebben materialen een dubbele functie. Zo er wordt gebruik gemaakt van het thermisch accumulerend vermogen van de betonconstructie, en zoveel mogelijk natuurlijk geventileerd. Het 'gesloten' plein is niet ‘direct’ verwarmd maar zal toch ‘aangenaam’ zijn door (her)gebruik van de verlieswarmtestromen en van de van ventilatieluchtwarmte uit de aangrenzende gebouwdelen, het gebruik van massa door een klimaattrage vloer, een optimaal gebruik van passieve zonne-energie door op het oosten gerichte dakstraten voor een snelle ochtend-opwarming van het Vensterplein en een groot gevel glasoppervlak op het westen voor de inval van de middagzon in voor- en naseizoen; de aldus 'verkregen' warmte wordt zo lang mogelijk vastgehouden door een goede thermische isolatie van het Vensterplein.
Kleur en afwerking
Het uiterlijk van het complex wordt bepaald door doosjes in rood metselwerk, met kleinere elementen van hout en een vliesgevel als bindend element. Er zijn twee soorten metselwerk toegepast, [één voor de] grotere volumes als het buurthuis, de gymzaal en een gedeelte van de school, [één voor] de kleinere doosjes rond speeltuin en Vensterplein. De grote vliesgevels rond het Vensterplein zijn uitgevoerd in aluminium kasprofielen met een horizontale [houten] steunconstructie. Het dak van het Vensterplein is overdekt door verzinkt stalen dakplaten op grote gelamineerde houten spanten. De vloer in deze ruimte heeft dezelfde robuuste uitstraling: gevlinderde en geslepen betonvloeren. Verder is kleur toegevoegd op bepaalde wandvlakken om de sfeer en ruimte te versterken. Op sommige vlakken zijn door Rix Wierenga grote wandschilderingen aangebracht, geïnspireerd op kindertekeningen.
